4 красавіка 2023 года ў 18.00 у Рэспубліканскай мастацкай галерэе “Палац мастацтва” адкрываецца выстава беларускай станковай і кніжнай графікі ХХ-ХХІ стагоддзяў. У рамках выставы адбудзецца праект “Terragrapgica”, дзе прадстаўлена заходнееўрапейская графіка ХХ стагоддзя з прыватных калекцый і фондаў ГА “БСМ”.
У экспазіцыі кніжнай графікі можна пазнаёміцца з графічнымі работамі сучасных мастакоў-ілюстратараў – Арлена Кашкурэвіча, Васіля Шаранговіча, Маргарыты Цімохавай, Міхаіла Дайлідава, Фёдара Шурмелева, Елізаветы Пастушэнкі. На выставе можна будзе даведацца пра сучасныя тэндэнцыі ў мастацтве кнігі.
Традыцыі кніжнай графікі ў Беларусі вельмі даўнія. Калі ўзгадаць даследчыкаў кніжнай графікі, напрыклад, Віктара Шматава, Андрэя Ганчарова, усе яны гаварылі аб тым, што традыцыі кніжнай графікі ідуць яшчэ з часоў Францыска Скарыны. Сучасныя тэндэнцыі графікі былі закладзены ў 1970-х гадах на кафедры графікі Беларускай акадэміі мастацтваў. У той час яе ўзначальваў народны мастак Беларусі Васіль Шаранговіч. Сам аформіўшы вялікую колькасць кніг, ён гадаваў любоў да гэтага мастацтва ў маладога пакалення. І сёння на кафедры графікі працуе вельмі шмат мастакоў, якія з’яўляюцца аднымі з лепшых афарміцеляў кнігі. Гэта Павел Татарнікаў, Уладзімір Вішнеўскі, Юрый Хілько.
Старшыня секцыі крытыкі і мастацтвазнаўства Беларускага саюза мастакоў Андрэй Васілеўскі: “Кніжная графіка – сінтэтычны на сёння від мастацтва. Мастак павінен узяць на сябе вялікую адказнасць: асэнсаваць матэрыял і візуалізаваць яго. Вядома, што тэкст успрымаецца адной часткай мозгу, а візуальныя вобразы – іншай, і значна хутчэй, чым тэкст. Часта чытач прымае рашэнне аб куплі кнігі, гледзячы на яе вокладку.Таму яна павінна несці інфарматыўны, ідэалагічны, выхаваўчы, адукацыйны і нават маркетынгавы характар, каб дапамагчы прыняць рашэнне аб набыцці кнігі.Уся гэтая велізарная адказнасць ляжыць на тым мастаку, які выконвае афармленне вокладкі і ўсёй кнігі ў цэлым”.
“Калі з’явіліся лічбавыя тэхналогіі, то ўсе казалі: “Кнігі не будзе!” Але кніга ніколі не знікне – яна павінна быць іншай. Яна губляе сваю функцыю носьбіта інфармацыі, як гэта было раней. Цяпер кніга павінна мець іншы сэнс. Любая добрая кніга – у першую чаргу артэфакт”, – адзначыла ілюстратар кніг Маргарыта Цімохава, працы якой таксама будуць прадстаўлены на выставе. Будучыня за арт-кнігай, лічычць яна, за дарагой кнігай, збольшага – рукатворнай.
Значная частка выставы прысвечана станковай графіцы. У экспазіцыі можна пазнаёміцца з творамі вядомых беларускіх мастакоў Георгія Паплаўскага, Льва Алімава, Мікалая Селяшчука, так і графічнымі работамі нашых знакамітых землякоў Марка Шагала, Напалеона Орды, Восіпа Цадкіна, лепшых заходненеўрапейскай мастакоў-графікаў з Венегрыі, Славакіі, Расіі і іншых краін свету.
